Debiteuren ontstaan indien de onderneming aan haar afnemers leverancierskrediet verleent. De afnemer betaalt de geleverde goederen of diensten niet onmiddellijk. Hierdoor krijgt de onderneming een vordering op haar afnemer, die onder de post debiteuren op de balans verschijnt. Het beleid dat wordt gevoerd rondom dit soort beslissingen wordt ook wel debiteurenbeheer genoemd.
Het verlenen van leverancierskrediet verhoogt de vermogensbehoefte van de onderneming. Daarnaast brengt het ook kosten met zich mee: administratie- en incassokosten.Dit zijn belangrijke nadelen. Toch wordt door ondernemingen op grote schaal op rekening verkocht. Enerzijds is dit te verklaren uit concurrentieoverwegingen. Andere bedrijven doen het ook, dus de klant rekent er op. In het zakelijk betalingsverkeer komt bijna geen contante betaling meer voor. Anderzijds heeft het verlenen van leverancierskrediet een aantrekkende werking op de klant. Nu kopen en later betalen kan potentiële klanten ertoe brengen aankopen te doen die bij contante betaling achterwege zouden blijven. Indien een onderneming leverancierskrediet verleent, moeten betalingsvoorwaarden worden vastgesteld. Er moet een krediettermijn (of betalingstermijn) worden vastgesteld. Dit is de termijn waarbinnen de afnemer de vordering moet betalen. Aangezien het later ontvangen van betalingen ongunstig is voor de onderneming in verband met de tijdswaarde van geld, zal een onderneming trachten een deel van haar afnemers toch te verleiden tot eerdere betaling door bij snelle betaling een korting toe te staan. Deze korting mag op het factuurbedrag in mindering worden gebracht bij betaling binnen een vastgesteld aantal dagen: de kortingstermijn. In de praktijk komt het nogal eens voor dat afnemers zich niet aan de afgesproken krediettermijn houden. Ze betalen te laat of soms helemaal niet. Daarmee maakt de debiteur zich schuldig aan wanbetaling.
Goed debiteurenbeheer begint al voordat tot verkoop en levering wordt overgegaan. De eerste stap is de kredietwaardigheidsbeoordeling van de afnemer. Het doel hiervan is te achterhalen of de afnemer de vordering wel zal betalen. Als informatie bronnen kunnen dienen:
Van groot belang is een effectieve debiteurenbewaking. Bij overschrijding van de krediettermijn moet onmiddelijk gereageerd (en in sommige gevallen aangemaand) worden. Indien een debiteur na enkele aanmaningen nog steeds niet heeft betaald, kan in laatste instantie ook inschakeling van een deurwaarder worden overwogen.
Er worden vele cursussen op het gebied van debiteurenbeheer gegeven. Enkele instanties zijn bijvoorbeeld het LOI, Focus, Graydon, Markus Verbeek en DSO.